Gdzie opony zimowe są obowiązkowe? Porady dla podróżujących samochodem

Mimo że dyskusje na ten temat trwają od lat, w Polsce na razie nie ma przepisów nakładających na kierowców obowiązku korzystania z opon zimowych. Na szczęście i bez tego większość użytkowników aut docenia zalety opon zimowych i pamięta o ich stosowaniu. W innych krajach Europy unormowania bywają znacznie bardziej konkretne i rygorystyczne. Wprawdzie często wymóg stosowania zimówek jest warunkowy — tzn. są one wymagane tylko w sytuacji, gdy panują rzeczywiście warunki  zimowe — to jednak w przypadku wyjazdów za granicę taki przepis i tak oznacza konieczność wyposażenia auta w ogumienie sezonowe. O ile lokalni mieszkańcy, kiedy spadnie śnieg, mogą przesiąść się z aut np. do komunikacji publicznej, o tyle turysta podróżujący po obcym kraju nie może przecież ryzykować, że nie będzie mógł odjechać swoim autem, bo pogorszyła się pogoda. Są też kraje, w których wprawdzie przepisy nie wymagają wprost używania opon zimowych, ale w razie wypadku, jeśli auto nie było w nie wyposażone, jest to traktowane jako okoliczność obciążająca kierowcę.

Austria
Przepisy nakazują, żeby od 1 listopada do 15 kwietnia, jeśli na drodze panują warunki zimowe (tzn. ujemne temperatury, śnieg, lód, błoto pośniegowe), korzystać z opon zimowych. Uwaga! Głębokość bieżnika opon używanych w takich warunkach nie może być mniejsza niż 4 mm (5 mm w przypadku opon diagonalnych). Za brak odpowiedniego ogumienia grozi mandat w wysokości 35 euro, ale jeśli na skutek jazdy na nieodpowiednich oponach dojdzie do bezpośredniego zagrożenia innych uczestników ruchu, to kara może wynieść nawet 5000 euro. Nie trzeba montować opon zimowych w przyczepach, natomiast auta ciężarowe o dmc powyżej 3,5 tony od 1 listopada do 15 kwietnia muszą być wyposażone przynajmniej w opony zimowe lub całoroczne na osi napędzanej.

Chorwacja
Na wybranych, oznakowanych odcinkach dróg istnieje obowiązek korzystania z opon zimowych – co najmniej dwóch, na osi napędzanej. Minimalna głębokość bieżnika opon zimowych to 4 mm. Maksymalny mandat to równowartość ok. 92 euro.

Czarnogóra
Opony zimowe są obowiązkowe od 15 listopada do 31 marca.

Czechy
Od 1 listopada do 31 marca obowiązuje nakaz korzystania w warunkach zimowych z opon zimowych, ewentualnie całorocznych. Jeśli temperatura spadnie poniżej 4 stopni Celsjusza, na drodze jest śnieg, lód lub błoto pośniegowe, to nie wolno korzystać z ogumienia letniego.

Estonia
Opony zimowe są obowiązkowe od 1 grudnia do 1 marca. Minimalna głębokość bieżnika to 3 mm. W przypadku przedłużających się niekorzystnych warunków meteorologicznych okres obowiązywania nakazu jazdy na zimówkach może zostać wydłużony.

Finlandia
Opony zimowe są obowiązkowe od 1 listopada do końca marca, a obowiązek ten dotyczy również przyczep hamowanych. Zalecana głębokość bieżnika to aż 5 mm, minimalna – 3 mm. W należącej do Finlandii Laponii, w ojczyźnie Świętego Mikołaja, nakaz jazdy na oponach zimowych obowiązuje dłużej: od połowy października do końca kwietnia. 

Francja
Francja od 2021 roku zaostrza wymogi odnośnie do ogumienia zimowego. Jest ono obowiązkowe od 1 listopada do 31 marca w regionach górskich, m.in. w Alpach, Pirenejach, na Korsyce, ale nie tylko. Szczegółowa mapa oraz zasady publikowane są na poświęconej nowym przepisom stronie https://www.securite-routiere.gouv.fr/chacun-son-mode-de-deplacement/dangers-de-la-route-en-voiture/equipement-de-la-voiture/nouveaux. Złamanie zasad grozi mandatem w wysokości 135 euro, a samochód zostaje odholowany na koszt właściciela. Także w innych regionach, gdy spowodowanie wypadku jest związane z niedostosowaniem ogumienia do warunków drogowych, może to oznaczać poważne konsekwencje. W kryzysowym sezonie 2022/2023 w większości regionów objętych nakazem jazdy na oponach zimowych nakaz traktowany jest jako zalecenie, tzn. dopóki kierowca nie spowoduje kolizji lub zagrożenia z powodu nieodpowiedniego ogumienia, policja nie wystawia mandatów z powodu nieużywania opon zimowych. 

Litwa
Opony zimowe są obowiązkowe od 10 listopada do 1 kwietnia.

Łotwa
Opony zimowe są obowiązkowe od 1 grudnia do 1 marca. Minimalna głębokość bieżnika to 4 mm.

Niemcy
W Niemczech obowiązuje nakaz korzystania z opon zimowych lub całorocznych w sytuacji, gdy na drogach rzeczywiście panują warunki zimowe. Nie jest to powiązane z żadnymi datami — jeśli więc np. w wyniku anomalii pogodowych, w środku lata spadłby tam śnieg, to na oponach letnich nie wolno byłoby wyjechać autem na drogę. Od stycznia 2018 roku opony całoroczne używane zimą muszą mieć oznaczenie z płatkiem śniegu (tzw. 3PMSF, czyli płatek śniegu na tle trzech szczytów), samo oznaczenie „M+S” na takich oponach nie wystarczy. Uwaga! Uregulowanie to dotyczy w okresie przejściowym opon wyprodukowanych po tej dacie, wcześniej wyprodukowane gumy całoroczne bez tego znaku mogą być używane do 2024 roku. Za brak odpowiedniego ogumienia grozi mandat w wysokości 60 euro lub wyższy, jeśli na skutek używania złych opon dojdzie np. do zatamowania ruchu.

Norwegia
W przypadku pojazdów o masie całkowitej do 3,5 tony nie ma nakazu korzystania z opon zimowych, ale jeśli na drogach panują warunki zimowe, to auta z oponami letnimi powinny być wyposażone w łańcuchy. Zagrożenie mandatem o równowartości od 75 euro. 

Serbia
Obowiązek używania opon zimowych na wybranych drogach od 1 listopada do 1 kwietnia.

Słowacja
Obowiązuje nakaz korzystania z opon zimowych, jeśli panują zimowe warunki na drogach. Kary za naruszenie zasad: od 60 euro.

Słowenia
Opony zimowe są obowiązkowe od 15 listopada do 15 marca, minimalna głębokość bieżnika to 3 mm. 

Szwajcaria
Nie ma generalnego obowiązku korzystania z opon zimowych, ale jeśli na skutek zastosowania złego ogumienia ktoś tamuje ruch lub stwarza zagrożenie, to musi liczyć się z karami – od 100 CHF. 

Szwecja
Od początku grudnia do końca marca w warunkach zimowych obowiązuje nakaz stosowania odpowiedniego ogumienia zimowego lub całorocznego. Przepisy te dotyczą również przyczep, minimalna głębokość bieżnika opon zimą to 3 mm.

Ukraina
Obowiązek jazdy na zimówkach od listopada do końca marca.

Włochy
Na wybranych, oznakowanych odcinkach dróg obowiązują nakazy używania opon zimowych. Szczególne zasady obowiązują m.in. w Tyrolu Południowym. Przykładowo w prowincji Bolzano, na trasie do przełęczy Brenner i na wybranych innych odcinkach, obowiązuje niezależny od rzeczywistych warunków drogowych nakaz używania opon zimowych od 15 listopada do 15 kwietnia. Złamanie zasad zagrożone jest karą od 87 do 345 euro.