Opony
01.11.2017
  • Napęd 4x4 poprawia trakcję: dzięki niemu auto łatwiej podjeżdża pod śliskie wzniesienia lub też samodzielnie wykopuje się z zasp
  • To, że samochód ma napęd na obie osie, nie oznacza, że można zrezygnować z opon zimowych. Wręcz przeciwnie: przy hamowaniu napęd 4x4 nie pomaga!
  • Proste układy napędowe, z przednią osią dołączaną „na sztywno”, nie poprawiają prowadzenia, lecz jedynie trakcję na śliskim lub grząskim podłożu  
Lepiej przyspiesza, tak samo hamuje

Samochód z napędem 4x4 zimą sprawdza się doskonale. Bez problemów podjeżdża pod ośnieżone wzniesienia, samodzielnie przejeżdża przez zaspy, które dla pojazdów z napędem na jedną oś byłyby przeszkodą nie do pokonania, pewniej zachowuje się na łukach. Podczas ruszania, kiedy inne auta stoją z buksującymi kołami, czteronapędówka po prostu rusza. Zalety napędu na cztery koła są niezaprzeczalne. Warto jednak pamiętać, że samochód z napędem na cztery koła na śliskiej nawierzchni wprawdzie znacznie sprawniej przyspiesza od samochodu z napędem na oś przednią lub tylną, ale już podczas hamowania nie zachowuje się wcale od nich lepiej! Największe ryzyko wynika z tego, że często kierowca czteronapędówki po prostu może nie zauważyć tego, że jest ślisko, a przekonuje się o tym dopiero wtedy, kiedy naciśnie hamulec, a auto zamiast szybko wytracać prędkość, zaterkocze ABS-em, broniąc się przed niekontrolowanym poślizgiem. Dochodzi większa masa typowa dla wielu aut z napędem na cztery koła.

Auto 4x4 też potrzebuje opon zimowych

Kolejnym czynnikiem ryzyka związanym z napędem na cztery koła jest to, że wielu kierowców aut z tym rozwiązaniem przywiązuje zbyt małą wagę do wyboru opon. Po co inwestować w dobre zimówki, skoro nawet na oponach letnich auto sprawnie rusza i przyspiesza? Takie podejście mści się w chwili awaryjnego hamowania lub podczas próby szybszego pokonania zakrętu - w takiej sytuacji bezpieczeństwo zapewniają tylko dobre opony zimowe. Chociaż wiele opon typowo terenowych ma oznaczenie „M+S” (Mud & Snow, czyli błoto i śnieg), nie oznacza to jednak automatycznie, że są to opony rzeczywiście zimowe, które sprawdzą się w warunkach typowo zimowych. Gwarancją tego, że dany model opony spełnia wymogi stawiane oponom zimowym, jest symbol „3PMSF” (3Peak Mountain Snow Flake - znak z płatkiem śniegu na tle trzech szczytów). Wiele opon z typowo terenowym bieżnikiem, które nie są typowymi oponami zimowymi, wprawdzie nieźle radzi sobie w głębokim kopnym śniegu, ale za to na oblodzonej nawierzchni ma znacznie gorsze parametry niż mają opony zimowe.


Napęd napędowi nierówny

Nie każdy napęd na cztery koła działa tak samo. Na rynku wciąż występują auta z prostym dołączaniem napędu drugiej osi „na sztywno”. To nadal typowe rozwiązanie np. w pikapach lub autach typowo terenowych. Ponieważ między osiami nie ma centralnego mechanizmu różnicowego, z takiego napędu nie można korzystać na drodze o przyczepnej nawierzchni, gdyż prowadziłoby to do nadmiernych obciążeń w układzie napędowym. W aucie z takim układem napędowym dołączenie przedniej osi np. na ośnieżonej nawierzchni bardzo ułatwia ruszanie, ale już na zakrętach, szczególnie podczas szybszej jazdy, zachowanie auta na drodze staje się wręcz bardziej niebezpieczne i trudniejsze do opanowania niż w przypadku napędu na jedną oś!



W wielu autach są stosowane układy napędowe, w których druga oś jest dołączana za pośrednictwem sprzęgła, reagującego na różnice w prędkościach obrotowych kół między przednią a tylną osią. W zależności od zastosowanych rozwiązań takie układy często działają ze sporą zwłoką. Efekt jest wtedy taki, że napęd drugiej osi pojawia się z opóźnieniem, co w niektórych sytuacjach może prowadzić do takiego zachowania auta na drodze, które dla kierowcy będzie nieprzewidywalne.

Oczywiście, są też samochody ze stałym napędem obu osi, w przypadku których elektronika płynnie i szybko rozdziela moment obrotowy pomiędzy poszczególnymi kołami, i działa to tak doskonale, że kierowca ma czasem wrażenie, że prawa fizyki nie dotyczą takiego auta. Tu warto jednak pamiętać, że do wykorzystania możliwości układu napędowego niezbędne są naprawdę dobre opony o parametrach przewidzianych przez producenta samochodu.

Uwaga! W przypadku aut ze stałym napędem na obie osie bardzo duże znaczenie dla właściwej pracy układu napędowego ma to, żeby opony na wszystkich kołach miały jednakowy obwód - warto wiedzieć, że często opony w teoretycznie tym samym rozmiarze, ale pochodzące od różnych producentów czy mające inny model bieżnika, mogą się nieco różnić obwodem.