Ten sam model opony, różne dane na etykiecie. Jak to możliwe?

• W obrębie jednego modelu każdy rozmiar opony może mieć inne parametry wskazane na etykiecie
• Nie tylko rozmiar, lecz także inne cechy opon mają wpływ na ich właściwości trakcyjne uwzgoędnione (lub nie) na etykiecie

Po co do nowych opon są dołączane etykiety, które od lat znamy z pralek, lodówek i innego sprzętu AGD? Po to, żeby konsumenci mogli świadomie wybrać najlepsze opony - takie, które są bezpieczne zarówno dla środowiska, jak i uczestników ruchu drogowego. Pierwsza z informacji zamieszczonych na etykietach nowego ogumienia dotyczy oporów toczenia opony, które przekładają się na zużycie paliwa, druga mówi o hałaśliwości opony. Trzecia - dla wielu kierowców najważniejsza - opisuje przyczepność na mokrej nawierzchni, a konkretnie mówi o drodze hamowania osiąganej na danym modelu opon w zestandaryzowanych „mokrych” warunkach testowych. Im „bliższa” litera w alfabecie, tym lepsze osiągi. Proste.

Wadą etykiet opon jest to, że nie mówią o wielu innych istotnych parametrach - choćby o podatności na aquaplaning czy przyczepności na suchej nawierzchni. W przypadku opon zimowych nie znajdziecie na etykiecie informacji o ich osiągach zimowych. No dobrze, ale dlaczego etykiety na dwóch egzemplarzach opon tej samej marki i tego samego modelu mogą wskazywać na skrajnie różne osiągi? Dlaczego opony z najwyższej półki, które chcemy kupić, mają etykietę z oznaczeniem np. „E/C/72 dB”, a nasze - w sumie ten sam model - mają na etykiecie np. „F/E/72 dB” - czyli są bardziej „paliwożerne” i gorzej hamują?

Ile rozmiarów, tyle etykiet

Na parametry opon wpływ ma bardzo dużo czynników. Węższa opona może być bardziej odporna na aquaplaning niż szeroka, ale jednocześnie jest duże prawdopodobieństwo, że zapewnia gorszą trakcję na suchej nawierzchni i gorzej hamuje niż szeroka. Rozmiar ma wpływ na opory toczenia i hałaśliwość - takich zależności są dziesiątki. Wniosek? Parametry opon podane na etykiecie muszą być różne w zależności nie tylko od modelu, lecz także od rozmiaru ogumienia. Parametry określające wielkość opony to jedno. Bardzo wiele modeli opon jest dostępnych w różnych wersjach w obrębie jednego rozmiaru. Opony mogą różnić się zatem indeksami prędkości i nośności, wzmocnieniem, obecnością rantu ochronnego felgi lub jego brakiem - wszystkie te z pozoru niewielkie różnice, niemające dużego albo żadnego wpływu na wygląd opony, w różny sposób wpływają na jej osiągi. Znajduje to odzwierciedlenie na etykiecie.

Szczególnie duży wpływ na parametry opony ma zastosowanie technologii run flat - dwie opony z tym samym wzorem bieżnika i w tym samym rozmiarze mogą mieć bardzo różne właściwości trakcyjne.  W pierwszej chwili można by pomyśleć, że mamy do czynienia z dobrą albo złą oponą - błąd!

Inny klimat, inna opona

Kolejna rzecz to wersje opon przeznaczone na różne rynki i różne warunki klimatyczne. Jakkolwiek opony mające specyficzne cechy z reguły są w jakiś sposób oznakowane (mają np. zmodyfikowaną nazwę), to jednak te szczegóły mogą umknąć uwadze kupującego opony. Zmodyfikowane osiągi opon mogą wynikać jedynie z zastosowania innego rodzaju mieszanki gumowej - opona wygląda tak samo, a jednak ma całkiem różne parametry. Czy są one lepsze, czy też gorsze z naszego punktu widzenia, nie wynika to z etykiety!

Sugerowanie się osiągami podanymi na etykiecie w pewnych sytuacjach może mieć złe skutki. Zdarza się bowiem, że bardzo dobre opony mają „nieefektowne” parametry wskazane na etykiecie, a obok w sklepie znajdujemy opony o wiele tańsze i - zgodnie z etykietą - lepsze, np. stawiające znacznie niższe opory toczenia albo zapewniające skuteczniejsze hamowanie na mokrej nawierzchni. Łatwo się błędnie zasugerować: skoro ta opona lepiej hamuje na mokrym asfalcie, to pewnie jest też lepsza na śniegu. Błąd! Nie ma opon w pełni uniwersalnych, zazwyczaj poprawienie jednego parametru wiąże się z poświęceniem innego. Producenci najtańszego ogumienia mogą ulec pokusie „podkręcenia” parametrów podanych na etykiecie kosztem innych, o których nabywca dowie się dopiero po kupnie opon. Odpowiedzialni producenci ogumienia klasy premium dbają o dobrze zbalansowane osiągi - żeby w różnych warunkach zapewniały one optymalny kompromis, np. by dobre hamowanie na mokrym asfalcie i niskie opory toczenia nie były okupione ekstremalnie niską trwałością.